Danıştay 10. Dairesi, İstanbul Sözleşmesi’nin feshine ilişkin cumhurbaşkanlığı kararının iptal talebini oyçokluğuyla reddetti. 3 hakim cumhurbaşkanlığı kararını hukuka uygun bulurken 2 hakim bu karara karşı çıktı. Karara karşı temyiz yolu açık.
İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi“, Avrupa Konseyi tarafından hazırlanmış olup kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bununla mücadelede temel standartları ve devletlerin bu konudaki yükümlülüklerini belirleyen uluslararası insan hakları sözleşmesidir. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 11 Mayıs 2011 tarihindeki 121. toplantısında İstanbul’da imzaya açıldı. Sözleşme, İstanbul’da imzaya açılmış olması nedeniyle kısaca “İstanbul Sözleşmesi” olarak bilinmektedir.
Türkiye, 11 Mayıs 2011’de Sözleşmeyi ilk imzalayan ülkelerden biri olup parlamentosunda onaylayan ilk ülke konumunda. Ayrıca Türkiye sözleşmeden çekilen ilk ve tek ülke. İstanbul Sözleşmesinin onay sürecini sonlandıran Bakanlar Kurulu kararı, 2012 yılında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde resmi gazetede yayınlanmıştı.
Avrupa Konseyi üyesi olmalarına rağmen sözleşmeyi imzalamayan ülkeler Azerbaycan ve Rusya’ydı. Ancak Rusya, Ukrayna’ya karşı başlattığı savaş nedeniyle Avrupa Konseyi’nden çıktı/çıkarıldı.
Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi yönündeki Cumhurbaşkanlığı kararı 20 Mart 2021 tarihinde Resmi Gazete‘de yayınlandı. Cumhurbaşkanı Kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştay’da çok sayıda dava açıldı. Danıştay 10. Dairesi, açılan davalarda yürütmenin durdurulması istemlerini reddetmişti.
Danıştay Savcısı, “Bir işlem hangi usule uygun tesis edilmişse aynı usule uyularak feshedilmesi gerekmektedir. TBMM’nin uygun bulma kanunuyla yürürlüğe giren bir anlaşmanın feshi ancak TBMM’nin uygun bulma kanunuyla kaldırılması kararı ve cumhurbaşkanının uygun bulmasıyla yürürlükten kaldırılacaktır. Sadece cumhurbaşkanı kararıyla feshedilemez.” gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmesini istemişti.
Danıştay 10. Dairesi’nin 2021/1493 Esas, 2022/2489 Karar, 28.04.2022 tarihli kararına buradan ulaşabilirsiniz.